Taaltips 2019-2020
aanspreking, slotformule (komma)
De briefnorm van het Belgische Bureau voor Normalisatie (NBN) geeft als richtlijn om na de aanspreking en de slotgroet geen komma te plaatsen, maar vermeldt daarbij wel dat een komma mogelijk is. U kunt dus kiezen of u na de aanspreking en de slotformule in een brief of e-mail een komma schrijft of niet.
- Geachte heer Colpaert
…
Met vriendelijke groeten - Geachte heer Colpaert,
…
Met vriendelijke groeten,
Bedrijven en instellingen kunnen over het gebruik van de komma afspraken vastleggen in hun huisstijl. Volgens de huisstijl van de Vlaamse overheid wordt na de aanspreking en de slotgroet in een brief of e-mail een komma geschreven.
In Nederland is het algemeen gebruikelijk om de komma te schrijven.
Bron: https://www.taaltelefoon.be/aanspreking-slotformule-komma
Toiletplant
In Leuven groeien er op de oevers van de Dijle verrassende planten, zoals de tomaat, de pompoen, de kiwi en de goudbes. Er is zelfs een vijgenboom te vinden. De planten groeien uit zaden die vaak afkomstig zijn van menselijke uitwerpselen die via de riolen in de Dijle terechtkomen. Daarom worden ze door biologen weleens toiletplanten genoemd. Ook langs andere waterlopen in België komen er toiletplanten voor.
Bron: Taallink.
Ingroenen
Verschillende Vlaamse gemeenten kiezen ervoor om hun begraafplaatsen te laten ingroenen. Het grind van de paden en tussen de graven verdwijnt er en wordt vervangen door gras en bloemenweides. Er worden inheemse struiken en bomen, bloeiende vaste planten en bodembedekkers aangeplant. De bedoeling is om zo veel mogelijk groen te creëren zodat bezoekers van een begraafplaats tot rust kunnen komen. Het vele groen wordt als positief en troostend ervaren. Door de begraafplaatsen in te groenen, zijn ze bovendien gemakkelijker te onderhouden.
Bron: Taallink
TAALTIP DECEMBER
Hoe kinderen weer aan het lezen krijgen: bekende jeugdschrijvers geven raad
Wat u thuis kunt doen? Zelf eens een boek of krant vastpakken en het goede voorbeeld geven. Voorlezen aan uw kind van baby tot puber. Een bibliotheekje installeren. Marc de Bel droomt van één avond per week waarop de televisie uitgaat in elke Vlaamse huiskamer om te lezen met het hele gezin. “Geef voor mijn part zelfs de hond en de kat oude boeken om te verslinden. Als iedereen maar leest.”
Taaltip januari 2020
Wat is de correcte uitspraak van het jaartal 2020?
Het jaartal 2020 kan als 'tweeduizend twintig' en als 'twintig twintig' uitgesproken worden.
Jaartallen in de eenentwintigste eeuw kunnen met 'tweeduizend' uitgesproken worden: 'tweeduizend negentien', 'tweeduizend twintig'. Vooral jaartallen vanaf het tweede decennium worden ook met 'twintig' uitgesproken: 'twintig negentien', 'twintig twintig'. Daar is geen bezwaar tegen.
Hoe schrijf je het jaartal 2020 voluit: tweeduizendtwintig of tweeduizend twintig?
De correcte schrijfwijze is tweeduizend twintig. Getallen in woorden worden aaneengeschreven tot en met het woord duizend. Achter het woord duizend komt er een spatie: duizend twintig, tweehonderddertienduizend vijfhonderdzestig.
Voor en na de woorden miljoen, miljard, biljoen, biljard, triljoen enzovoort staat er ook een spatie, bijvoorbeeld twintig miljoen tweeduizend veertig. Bij klinkerbotsing in getallen komt er een trema: vijfduizend tweeëndertig, drieënzestigduizend vierhonderdvijftig.
Bron: Taallink
Taaltip februari 2020
Wat is correct: een fles bordeaux of een fles Bordeaux?
De juiste spelling is een fles bordeaux. Als het gaat om de stad of de wijnstreek, is Bordeaux een aardrijkskundige naam. Die schrijven we met een hoofdletter, ook in samenstellingen: Pieter heeft een jaar in Bordeaux gewoond; Het hoogtepunt van onze Bordeauxreis was de wijndegustatie. Maar als bordeaux, of een samenstelling daarmee, een soort wijn benoemt, is het geen eigennaam meer, maar een soortnaam. Die schrijven we met een kleine letter. Bijvoorbeeld: Hij heeft nog een bordeaux uit het jaar 2000 liggen; Belgen drinken graag bordeauxwijnen.
Bron: Taallink
Taaltip maart 2020
Draconische maatregelen
‘Volgens minister Weyts is de sluiting van de scholen ‘de laatste draconische maatregel.’ (citaat uit De Standaard van 12/03)
Wanneer gesproken wordt over heel strenge maatregelen, heeft men het wel eens over ‘draconische maatregelen’. Waar komt dat woord eigenlijk vandaan?
Het woord draconisch verwijst naar de oudst bekende Atheense wetgever: Draco. Deze wetgever leefde rond 620 voor Christus. Draco zou in zijn wetten zeer streng zijn geweest en op de kleinste vergrijpen al zware straffen hebben gezet. Zo werd in de oudheid ook wel gezegd dat Draco’s wetten ‘met bloed geschreven waren’.
Een synoniem: de sluiting van de scholen is een drastische maatregel.
superverspreider
Bij elke epidemie zijn er superverspreiders. Dat zijn patiënten die veel meer mensen besmetten dan gemiddeld. Het is nog niet helemaal duidelijk hoe dat komt. Een mogelijke theorie is dat superverspreiders bij het hoesten of niezen een veel groter aantal virusdeeltjes verspreiden, waardoor de kans stijgt dat ze iemand besmetten.
https://www.taaltelefoon.be/
Taaltip april 2020
covidioot
Om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan, zijn er heel wat veiligheidsmaatregelen ingevoerd, zoals de afstandsregel. Een covidioot is iemand die – met opzet of uit domheid – die regels negeert. Door hun onverantwoordelijk en egoïstisch gedrag brengen covidioten de gezondheid van anderen mogelijk in gevaar. Covidioot wordt ook wel gebruikt voor iemand die overdreven gaat hamsteren, zonder stil te staan bij eventuele tekorten voor zijn medemens. Covidioot is een samensmelting van COVID-19 en idioot.
Bron: Taallink
Blijf in uw kot!
Volgens Maggie De Block moet de Belg écht zoveel mogelijk in zijn kot blijven. "Weet u: ik laat mij voor mijn beleid adviseren door wetenschappers, maar ik tracht in mijn communicatie volks te blijven. Vandaar die slogan”, zegt De Block daarover. “En die is inderdaad blijven hangen. Ik zie dat zelfs kinderen daarmee aan de slag gaan op TikTok", besluit ze.
Naar www.msn.com
Taaltip mei 2020
Preteaching of aanlooplessen?
Wat we vandaag ook om de haverklap horen, is het woord "preteaching". Dit is een woord dat bij leraars en pedagogen al veel langer bekend is, maar dat nu overal gebruikt wordt om te zeggen dat leerlingen vanaf vandaag nieuwe leerstof krijgen vanop afstand die later nog eens in de klas herhaald zal worden.
Presentator Michaël Van Droogenbroeck deed in "De ochtend" op Radio 1 een poging om een Nederlands alternatief te introduceren: "aanlooplessen". "Het woord is eigenlijk bedacht door VRT-journalist Chris De Nijs", zegt Ruud Hendrickx. "Hij vroeg zich af waarom noemen we dat niet gewoon "aanlooplessen" of "aanloopleren"? Vanochtend heeft Michaël Van Droogenbroeck dan gezegd, ik doe dat. Zo hebben wij dan toch onze kleine bijdrage geleverd aan een Nederlands alternatief voor preteaching."
Of het woord "aanlooplessen" ook ingang zal vinden, is natuurlijk de vraag. Pedagoog Pedro De Bruyckere vindt het goed gevonden. Hij is er in elk geval voorstander van om het woord “preteaching” niet meer te gebruiken voor de lessen die nu vanop afstand gegeven worden.
“Preteaching is een pedagogisch concept dat al heel lang bestaat. Het is bijna het tegenovergestelde van remediëren. Bij remediëren geeft de leerkracht les aan de hele klas en spijkert dan achteraf de kennis bij van de leerlingen die niet mee zijn. Bij preteaching gaat de leerkracht preventief, voordat de les gegeven wordt, de leerlingen die niet zo goed meekunnen eerst op weg zetten. Zo kunnen alle leerlingen daarna de les goed volgen en hebben alle leerlingen samen een succeservaring.”
Voor leerkrachten kan het verwarrend zijn dat de term preteaching nu gebruikt wordt voor een ander concept. Wat nu gebeurt, is dat de leerkracht nieuwe leerstof geeft vanop afstand en later zal die leerstof nog eens herhaald worden in de klas.”
De Bruyckere is alvast fan van het woord "aanlooplessen" en zal dit proberen te gebruiken. “Ik hoor ook positieve reacties uit het onderwijs en bij wetenschappers over deze term”, zegt hij. "Wat we nu doen is iets nieuws en het verdient dan ook een nieuwe naam."
Ook voormalig Vlaams minister-president Geert Bourgeois (N-VA), die momenteel in het Europees parlement zetelt, vindt het een mooie vondst. Of zijn partijgenoot, minister van Onderwijs, Ben Weyts het gaat overnemen, moet nog blijken.
Bron: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/04/20/coronawoordenschat-aanlooplessen/